"Дөрвөн бичиг, таван ном" “四书五经”与儒家思想

"Дөрвөн бичиг, таван ном" болон Күнзийн сургаал

“四书五经”与儒家思想

 

 Дөрвөн ном, таван бичиг сурч, түүний доторхи ёс журмыг тэсгэлгүй бахдан биширч хүний гол эш ёс, хүний чанар язгуураас сайн хүн маш эрхэм шүү!

 “Дөрвөн ном, таван бичиг”-ийн сөрөх ухааныг Монгол хүнд сургах юу байж болох вэ? Монголд Бодох асуудал энэ юм

“Эрдэмт сайдын зан үйлдэл салхи мэт, эгэл ардын зан үйлдэл өвс мэт буюу, салхи хаашаа үлээнэ, өвс тийшээ налах бөлгөө”

 

“ 四书”在先秦时期就存在了， 但是当时还没有“ 四书”这一说法，其中除了记录孔子言行的《论语》之外，还有《孟子》、《大学》和《中庸》。《孟子》是记述儒家学派另一位代表人物孟轲的政治思想的书。而 《大学》与《中庸》本来是《礼记》里的两篇文章，主要是讲如何做学问和如何修身的，到南宋时，著名学者朱熹把它们分别独立出来加以注解，和《论语》、《孟 子》一起，作为学习儒家经典的初级入门教材，叫做《四书章句集注》，也简称“四书”。“五经”是指《易经》、《尚书》、《诗经》、《礼记》和《春秋》五部 典籍。

"Дөрвөн бичиг” хэдийгээр Чин улсын үед бий болсон ч, тухайн үед "Дөрвөн бичиг” нэрийг хараахан олоогүй байжээ. Үүнд Күнзийн сургаалаас эмхэтгэн гаргасан "Шүүмжлэлт Ном"-оос гадна "Мэнз бичиг", "Их Суртахуй бичиг" болон "Ер дунд бичиг" гурав орно. “Мэнз бичиг” бол Күнзийн сургаалийн өөр нэгэн гүн ухаантан Мэн Кэгийн улс төрийн ухааны ном юм. Харин "Их Суртахуй бичиг" болон "Ер дунд бичиг" хоёр нь "Ёслолт ном"-ын хоёр бүлэг, гол нь хэрхэн эрдэм мэдлэгтэй болох, хэрхэн биеэ засах зэргийг сургасан зохиол, өмнөд Сун улсын үед алдарт эрдэмтэн Жу Си энэ хоёр бүлгийг салган нэмэлт тайлбар оруулан, " Күнзийн Түүвэр ", “Мэнз бичиг” хоёртой нэгтгэн "Дөрвөн бичгийн цуглуулсан тэмдэглэлүүд" нэртэйгээр найруулан гаргаж, Күнзийн сургаалыг судлах анхан шатны гол ном болгосон бөгөөд хялбаршуулан “Дөрвөн бичиг ” хэмээн нэрийджээ. "Таван ном" гэдэгт "Зурхайт ном", "Засагт ном", "Шүлэглэлт ном", "Ёслолт ном" болон "Чунь Цю" гэсэн номнууд орно.

明清时期，科举考试都是根据“四书五经”里面的文句出题，考生对字句的解释必须依照朱熹的《四书章句集注》等。于是，“四书五经”成为知识分子最重 要的教科书，而“四书五经”中的儒家思想也主要通过这样的方式成为当时人们为人处世的准则。“四书五经”中蕴涵的思想也深深地影响着现在的人们。

Мин, Чин улсын үед эзэнт улсын шалгалтанд "Дөрвөн бичиг, таван ном"-онд орсон үг, өгүүлбэрээр шалгалт авдаг байсан бөгөөд шалгуулагч нь үг, өгүүлбэрийг тайлбарлахдаа заавал Жу Сигийн "Дөрвөн бичгийн цуглуулсан тэмдэглэлүүд"-д заасны дагуу хариулах ёстой байжээ. Ингэснээр "Дөрвөн бичиг, таван ном" нь эрдэмт хүний хамгийн чухал ном нь болсон ба "Дөрвөн бичиг, таван ном"-д заасан Күнзийн сургаал нь голдуу ийм байдлаар тухайн үеийн хүмүүсийн ертөнцийг үзэх үзлийн гол хэмжүүр нь болсон байна. "Дөрвөн бичиг, таван ном"-д сургасан гүн үзэл санаа нь өнөөгийн ард түмэнд гүн гүнзгийгээр нөлөөлсөн юм.